Rejestr niepaństwowego zasobu archiwalnego
Ustawa o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach w rozdziale 4 art. 41 wymienia i definiuje niepaństwowy zasób archiwalny. W jego skład wchodzą wszystkie te materiały archiwalne, które nie zostały zakwalifikowane do zbioru państwowego. Zasób ten może być ewidencjonowany lub nieewidencjonowany. W pierwszym wypadku wszystkie jednostki obejmuje rejestr niepaństwowego zasobu archiwalnego.
Czym jest rejestr niepaństwowego zasobu archiwalnego?
Materiały archiwalne wchodzące w skład ewidencjonowanego zasobu są bezpośrednio związane z działalnością niepaństwowych jednostek organizacyjnych, które jednocześnie są ważne dla funkcjonowania państwa. Do takich jednostek zaliczają się:
- organizacje i partie polityczne,
- organizacje spółdzielcze i społeczne,
- kościoły i związki wyznaniowe,
- inne ważne organizacje.
Wszystkie jednostki archiwalne zaliczane do takich zasobów podlegają ewidencji, tworząc rejestr niepaństwowego zasobu archiwalnego. Jest on prowadzony przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, a także przez inne podlegające mu archiwa.
Wpisy do rejestru
Ustawa z dnia 14 lipca 1983 roku, o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach w artykule 43 podkreśla, że materiały archiwalne zaliczane do ewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego są wyłączną własnością jednostek organizacyjnych, nie mogą być przedmiotem obrotu, a ich wykorzystanie jest też ograniczone innymi przepisami. Ustawa wskazuje też, że materiały te mogą być wpisane do rejestru na wniosek właściciela i za zgodą Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
Rejestr niepaństwowego zasobu archiwalnego jest prowadzony w celu ochrony cennych materiałów, które wchodzą w jego skład.