Aneks

Zdarza się, że dokumenty, w szczególności umowy, ważne w świetle prawa, wymagają pewnej modyfikacji, choć zdecydowana większość ich postanowień pozostaje aktualna. Wówczas autor dokumentu lub częściej dwie strony, które wiąże umowa, sporządzają stosowny aneks. Czym dokładnie jest aneks? W jakich przypadkach należy sporządzić aneks? Jaką moc prawną miewają aneksy?

Czym jest aneks do dokumentu i w jaki sposób powstaje?

Według najprostszej definicji aneks stanowi uzupełnienie, załącznik lub dodatek do pisma, który staje się jego integralną częścią. Aneks może dotyczyć między innymi dzieł, choć najczęściej z pojęciem tym spotykamy się w przypadku umów. Dlatego skupimy się właśnie na tym znaczeniu aneksu. Jeśli chodzi o dwustronną umowę, aneksmoże powstać wyłącznie za zgodą obu stron, które wyrażają wolę wcielenia w życie jego postanowień.

Aby aneksnabrał mocy prawnej i był prawidłowo sporządzony, musi spełniać kilka warunków. Przede wszystkim należy w nim wskazać umowę, której dotyczy, w tym jej numer, datę i oczywiście miejsce podpisania. W aneksie muszą ponadto zostać określone strony umowy, ale również strony tego właśnie aneksu, ponieważ nie zawsze są one tożsame. Niekiedy na mocy aneksu w umowie może pojawić się dodatkowa strona. Kolejny warunek to oczywiście wskazanie zmian, które nastąpią w umowie po wprowadzeniu aneksu.

Jakie postanowienia może zawierać aneks?

W ten sposób aneks możemy podzielić na dwie części, z których pierwsza odnosi się do umowy, druga zaś do postanowień, które wejdą w życie na skutek sporządzenia i podpisania aneksu. Jakie zmiany aneks wprowadza do dokumentów? Istnieją w tym zakresie trzy możliwości. Pierwsza to zmiany postanowienia umowy.

W drugim przypadku do umowy dodajemy nowe postanowienia. Aneks podpisany przez strony umowy może także wprowadzać w życie uchylenia niektórych jej postanowień. W praktyce wychodzi więc na to, że strony podpisujące aneks mogą w dowolny sposób modyfikować treść umowy, a więc jej postanowienia. Niekiedy aneks służy również do skorygowania błędów, które pojawiły się we wcześniej podpisanej przez strony umowie.

Przykład: aneks do umowy o pracę

Aneks może dotyczyć między innymi umowy najmu czy też umowy związanej z kredytem lub pożyczką, a konkretnie warunków ich spłaty. Bardzo popularnym rozwiązaniem jest także aneks do umowy o pracę, który posłuży tu za przykład. Zawarcie umowy nie oznacza bowiem, że jej warunki muszą pozostać niezmienne. Pracodawca może zmienić  warunki zarówno na korzyść, jak i niekorzyść pracownika, pod warunkiem, że pracownik wyrazi na to zgodę.

Aneks do umowy o pracę powstaje więc za porozumieniem stron i może dotyczyć praktycznie wszystkich jej postanowień. Obie strony muszą zgodzić się co do nowych postanowień i określić termin wprowadzenia ich w życie. Następnie aneks do umowy o pracę staje się tak naprawdę jej integralnym elementem. Aneks może dotyczyć nie tylko wynagrodzenia, co jest najpowszechniejszą sytuacją, ale także wymiaru czasu pracy, a nawet zajmowanego przez pracownika stanowiska.

Aneks – czy jest to porozumienie zmieniające warunki umowy – na co mogą zgodzić się strony umowy?

Aneks to nie bez powodu najczęściej stosowana forma zmiany umowy o pracę, do której dochodzi na mocy porozumienia stron. Dlaczego? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta, aneks do umowy pozwala nam bowiem na modyfikowanie praktycznie wszystkich postanowień, które zostały zawarte w danym kontrakcie. Aneks często stosuje się również jako wypowiedzienie zmieniające, tutaj jednak występują już pewne ograniczenia. Taki aneks nie może bowiem posłużyć do zmiany rodzaju umowy o pracę.

Przykładowo aneks do umowy nie moze być wykorzystany w celu zmiany formy zatrudnienia z umowy o pracę na czas nieokreślony, na umowę na czas określony. Warto również pamiętać, że zgodnie z obowiązującym prawem, aneks do umowy jest ważny tylko, jeżeli na nowe warunki zgodzą się obie strony, które są zawarte w umowie. Aneks jest bowiem porozumieniem zmieniającym warunki, dotychczas prowadzonej współpracy i bez zgody pracownika (i pracodawcy), nie będzie on ważny. To, że umowa została zawarta potwierdziają podpisy stron pod aneksem. Pamiętajmy, że zmiana warunków zatrudnienia, zawsze musi mieć formę pisemną, dlatego aneks do umowy zawsze musi być podpisany i dostarczony w dwóch egzemplarzach (dla obu stron).

Zasadniczo wspomnieliśmy już o tym, że aneks do umowy, może zmieniać praktycznie wszystkie jej warunki, jednak modyfikacje zwykle skupiają się na trzech aspektach, to jest:

• Wynagrodzenia (nie może ono być niższe, niż minimalne, które jest określone w odrębnych przepisach);
• Stanowisk pracy;
• Wymiaru czasu pracy;

Jakie informacje musi zawierać aneks do umowy?

Zgodnie z prawem, aneks traktuje się jako zgodne oświadczenie woli, tak więc cała procedura jest finalizowana przez złożenie przez obie strony podpisów na wzorze dokumentu. Podpisanie aneksu jest równoznaczne z wejściem w życie wszystkich zmian zawartych w postanowieniach umowy. Jak powinien wyglądać wzór aneksu? W treści dokumentu, powinny znaleźć się takie informacje jak:

• Data i miejsce zawarcia umowy;
• Wskazanie stron umowy;
• Oznaczenie dokumentu (umowy nr…; aneks nr…);
• Wskazanie umowy, której dotyczy aneks oraz od kiedy on obowiązuje;
• Opis jakie zmiany wprowadzane są w treści nowej umowy;
• Zastrzeżenie mówiące o tym, że pozostałe postanowienia umowy nie ulegają zmianie;
• Podpisy obu stron;
• Data podpisania;
• Wysokość wypłaty (jeżeli aneks dotyczy zmiany wynagrodzenia);
• Nowe zapisy w aneksie do umowy można również dodatkowo podkreślić;

Tak wypełniony dokument aneksu do umowy, możemy uznać za ważny.

Aneks do umowy – czy pracownik może odmówić jego podpisania?

Istotnym z punktu widzenia tego artykułu, jest również zwrócenie uwagi na to, czy możemy odmówić podpisania aneksu do umowy, który podsunie nam pracodawca? Oczywiście, że tak. Pracownik ma prawo nie zgodzić się na zmiany wprowadzone do postanowień umowy o pracę, niezależnie od tego czy jest ona dla niego korzystna czy też nie. Jezeli pracownik nie zgodzi się na postanowienia, które sa zawarte w aneksie do umowy, to nie ma on mocy prawnej i nadal będą obowiązywać stare zapisy w umowie. Należy również pamiętać o tym, że warunki umowy zawarte w aneksie, nie mogą być niezgodne z prawem.

Czy aneks do umowy o pracę jest limitowany czasowo?

Aneks to dokument zmieniający bądź roszerzający zapiski w umowie i to strony postanawiają, kiedy następuje termin wejścia w życie wprowadzonych zmian. Aneks może wprowadzać zarówno zmiany bezterminowe jak i takie, które obowiązują przez określony czas. Możemy więc dać sobie zarówno jakiś czas potrzebny na ich wprowadzenie, bądź zdecydować, że zmiany w dokumencie będą obowiązywać moment jego podpisania.

Jeżeli potrzebują Państwo pomocy bądź chcą dowiedzieć się jak napisać aneks do umowy, to zapraszamy do kontaktu. Chętnie udzielimy niezbędnej pomocy.